Η Ελλάδα αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα στον τομέα της νοσηλευτικής, με τις χαμηλές αμοιβές και την έλλειψη προσωπικού να επιβαρύνουν το σύστημα υγείας. Σύμφωνα με την έκθεση του ΟΟΣΑ “Health at a Glance 2023”, η αναλογία νοσηλευτών ανά 1.000 κατοίκους στην Ελλάδα ήταν μόλις 3,8, έναντι μέσου όρου 9,2 στις χώρες του ΟΟΣΑ. Αυτή η χαμηλή αναλογία υποδηλώνει σημαντική έλλειψη νοσηλευτικού προσωπικού, η οποία οδηγεί σε αυξημένο φόρτο εργασίας και εντατικοποίηση των καθηκόντων για τους υπάρχοντες νοσηλευτές.
Παράλληλα, οι αμοιβές των νοσηλευτών στην Ελλάδα είναι χαμηλότερες σε σύγκριση με άλλες χώρες της ΕΕ. Σύμφωνα με την ίδια έκθεση του ΟΟΣΑ, οι μισθοί των Ελλήνων νοσηλευτών βρίσκονται κάτω από τον μέσο όρο των χωρών-μελών, γεγονός που επηρεάζει αρνητικά την αγοραστική τους δύναμη και καθιστά το επάγγελμα λιγότερο ελκυστικό για νέους επαγγελματίες. Ενδεικτικά, σε χώρες όπως η Γερμανία και η Ολλανδία, οι αμοιβές των νοσηλευτών είναι σχεδόν διπλάσιες, γεγονός που εξηγεί την τάση μετανάστευσης πολλών Ελλήνων νοσηλευτών προς αυτές τις χώρες.
Σύμφωνα με την έκθεση του ΟΟΣΑ “Health at a Glance 2023”, οι αμοιβές των νοσηλευτών στην Ελλάδα μειώθηκαν σε πραγματικούς όρους μεταξύ 2010 και 2019. Παρόλο που η έκθεση δεν παρέχει συγκεκριμένα ποσοστά για την Ελλάδα, αναφέρει ότι σε χώρες όπως η Ελλάδα, η Ιταλία, η Πορτογαλία, η Φινλανδία και το Ηνωμένο Βασίλειο, οι πραγματικές αμοιβές των νοσηλευτών μειώθηκαν κατά την ίδια περίοδο.
Είναι χαρακτηριστικό ότι η μελέτη “The impact of the crisis on the health system and health in Greece” αναφέρει ότι το 2010 εφαρμόστηκαν περικοπές μισθών σε όλο το προσωπικό υγείας στην Ελλάδα, συμπεριλαμβανομένων των νοσηλευτών, με μείωση 12% τον Ιανουάριο και επιπλέον 8% τον Ιούνιο του ίδιου έτους. Αυτές οι μειώσεις, σε συνδυασμό με την κατάργηση σχεδόν όλων των επιδομάτων, οδήγησαν σε σημαντική μείωση των συνολικών αποδοχών των νοσηλευτών.
Συνολικά, οι νοσηλευτές στην Ελλάδα αντιμετώπισαν σημαντικές μειώσεις στις πραγματικές τους αποδοχές κατά την περίοδο 2010-2019, με κάποιες μικρές αυξήσεις μετά το 2019, οι οποίες όμως δεν ήταν αρκετές για να αποκαταστήσουν τις προηγούμενες απώλειες.
Η χαμηλή αμοιβή, σε συνδυασμό με τις απαιτητικές συνθήκες εργασίας λόγω της έλλειψης προσωπικού, συμβάλλει στη δυσκολία προσέλκυσης και διατήρησης εξειδικευμένου νοσηλευτικού δυναμικού. Η Ελλάδα καταγράφει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά επαγγελματικής εξουθένωσης (burnout) στους νοσηλευτές, με πολλούς να εγκαταλείπουν το επάγγελμα ή να μεταναστεύουν σε χώρες με καλύτερες εργασιακές συνθήκες.
Επιπλέον, η γήρανση του νοσηλευτικού προσωπικού αποτελεί πρόσθετη πρόκληση. Σύμφωνα με την έκθεση “Society at a Glance 2024” του ΟΟΣΑ, το ένα τέταρτο των νοσηλευτών στις χώρες του ΟΟΣΑ ήταν άνω των 55 ετών το 2023. Αν και δεν υπάρχουν συγκεκριμένα στοιχεία για την ηλικιακή κατανομή των νοσηλευτών στην Ελλάδα, η γενική τάση υποδηλώνει ότι η χώρα θα αντιμετωπίσει περαιτέρω ελλείψεις προσωπικού λόγω συνταξιοδοτήσεων στο εγγύς μέλλον. Αυτή η προοπτική καθιστά ακόμη πιο επιτακτική την ανάγκη για προσλήψεις νέου προσωπικού, προκειμένου να αποφευχθούν σοβαρές δυσλειτουργίες στο σύστημα υγείας.
Ένα ακόμη κρίσιμο ζήτημα είναι ότι οι προσλήψεις νοσηλευτών στα ελληνικά νοσοκομεία είναι περιορισμένες και, στις περισσότερες περιπτώσεις, αφορούν συμβάσεις ορισμένου χρόνου αντί για μόνιμες θέσεις. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη διαρκή ανασφάλεια των νοσηλευτών, καθώς δεν έχουν σταθερό επαγγελματικό μέλλον. Ο συνδυασμός χαμηλών μισθών, δύσκολων συνθηκών εργασίας και έλλειψης επαγγελματικής σταθερότητας οδηγεί πολλούς Έλληνες νοσηλευτές στη φυγή προς το εξωτερικό, όπου οι μισθοί είναι υψηλότεροι και οι συνθήκες εργασίας σαφώς καλύτερες. Η τάση αυτή επιδεινώνει περαιτέρω τις ελλείψεις προσωπικού στα ελληνικά νοσοκομεία, δημιουργώντας έναν φαύλο κύκλο υποστελέχωσης και εξάντλησης του υπάρχοντος δυναμικού.
Αξίζει να σημειωθεί ότι σε πολλές χώρες της ΕΕ, τα τελευταία χρόνια έχουν υιοθετηθεί πολιτικές για τη βελτίωση των αποδοχών των νοσηλευτών και την προσέλκυση νέου προσωπικού. Για παράδειγμα, στην Πολωνία και την Ουγγαρία, έχουν εφαρμοστεί σημαντικές αυξήσεις μισθών, με σκοπό την ενίσχυση του κλάδου και τη συγκράτηση των επαγγελματιών υγείας στο εσωτερικό των χωρών τους. Αντίθετα, στην Ελλάδα, οι μισθολογικές αυξήσεις των νοσηλευτών είναι περιορισμένες, ενώ η επαγγελματική ανέλιξη και η εξειδίκευση συνδέεται με την ταύτιση με τον κομματικό – κυβερνητικό μηχανισμό και ρουσφετολογικά κριτήρια.
Για την αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων, είναι απαραίτητη η εφαρμογή πολιτικών που θα στοχεύουν στην αύξηση των αμοιβών των νοσηλευτών, τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας και την ενίσχυση των προγραμμάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης. Επιπλέον, απαιτείται η αναθεώρηση των εργασιακών δικαιωμάτων των νοσηλευτών, ώστε να μειωθεί η επαγγελματική εξουθένωση και να ενισχυθεί η επαγγελματική ικανοποίηση.
Συνοψίζοντας, η Ελλάδα βρίσκεται αντιμέτωπη με μια σοβαρή κρίση στο νοσηλευτικό επάγγελμα, η οποία, αν δεν αντιμετωπιστεί άμεσα, θα οδηγήσει σε περαιτέρω επιδείνωση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας. Η επένδυση στο νοσηλευτικό προσωπικό δεν είναι απλώς μια επιλογή, αλλά αναγκαιότητα για τη διασφάλιση της βιωσιμότητας του ελληνικού συστήματος υγείας.
Αναδημοσίευση από:ygeionomikoi.gr
