Επιστροφή στην εποχή του «τρεις και εξήντα» συνιστούν πλέον τα μισθολόγια των δημοσίων υπαλλήλων μετά από μια δεκαετή οικονομική κρίση συν την κρίση της πανδημίας στην χώρα μας, παρότι σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες αντίστοιχου ΑΕΠ με την Ελλάδα, που πέρασαν από την βάσανο των Μνημονίων υπήρξε μισθολογική αύξηση. Αυτό επισημαίνει η μελέτη της ΑΔΕΔΥ, που εκπόνησε ο καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας, Σταύρος Μαυρουδέας και ο ερευνητής του Κέντρου Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών, Κώστας Πασσάς και υπογραμμίζουν την ανάγκη για «άμεση βελτίωση των μισθολογικών συνθηκών των δημοσίων υπαλλήλων. Αυτή, άλλωστε, είναι και η απαίτηση των Δημοσίων Υπαλλήλων, οι οποίοι πρόσφαυα απήργησαν με κεντρικό σύνθημα: «Δεν αντέχουμε άλλο την ακρίβεια, που εξαθλιώνει τις ζωές μας».
Λιγότεροι δημόσιοι υπάλληλοι χωρίς προνόμια
Με τον αριθμό των δημοσίων υπαλλήλων να είναι το 2020 κατά 15% μικρότερος σε σχέση με το 2010 και να ανέρχεται στους 874,9 χιλιάδες, η μισθολογική αποτύπωση δείχνει ότι ακόμη και αυτοί που έχουν χρόνια υπηρεσίας δεν απολαμβάνουν μισθολογικών προνομίων, αλλά έχουν υποστεί σημαντικές περικοπές σε όλες τις ειδικότητες και βαθμίδες του Δημοσίου. Σύμφωνα με την μελέτη της ΑΔΕΔΥ, την περίοδο 2010 έως 2020 ο μέσος μισθός των γιατρών μειώθηκε κατά 10,5% από 1.443 ευρώ σε 1.291 ευρώ. Αντίστοιχα μειώθηκε ο μέσος μισθός των εκπαιδευτικών κατά 15,7% από 1.311 ευρώ σε 1.105 ευρώ, των τεχνικών υγείας κατά 11,9% από 1.176 ευρώ σε 1.036 ευρώ. Επίσης, ο μισθός των υπαλλήλων γραφείου γενικών καθηκόντων κατά 14,7% από 1.196 ευρώ σε 1.020 ευρώ.
Μικρότερος ο μισθός των γυναικών
Παράλληλα, μεγάλο είναι το μισθολογικό χάσμα μεταξύ ανδρών και γυναικών. Έτσι, λοιπόν, κατά την περίοδο 2010 – 2020 ο μέσος μισθός για τους άνδρες δημόσιους υπαλλήλους υποχωρεί κατά 14,7% από 1.326 ευρώ σε 1.131 ευρώ, ενώ αντίστοιχα για τις γυναίκες υποχωρεί κατά 15,4% από 1.210 ευρώ σε 1.024 ευρώ. «Ως αποτέλεσμα της ταυτόχρονης αυτής υποχώρησης ο μέσος μισθός για τις γυναίκες από 92,1% του αντίστοιχου για τους άνδρες το 2010 υποχωρεί στο 90,6%. Με άλλα λόγια, η κρίση οδηγεί σε αύξηση της απόκλισης των μισθών κατά φύλο», αναφέρεται στην μελέτη της ΑΔΕΔΥ.
Επίσης, «η ανισότητα επεκτείνεται και στη σχέση μισθού με το εκπαιδευτικό επίπεδο του εργαζόμενου», επισημαίνεται στην ίδια μελέτη. Έτσι, ενώ το 2010 η αμοιβή για πτυχίο τριτοβάθμιας εκπαίδευσης ήταν αυξημένη κατά 18,1% σε σχέση με αυτό της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, το 2020 η επιπλέον αμοιβή περιορίστηκε σε ένα πρόσθετο 10,5% σε σχέση με το πτυχίο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
Μειώσεις και στα μισθολόγια των προϊσταμένων
Σημαντικές είναι και οι περικοπές στους μισθούς των προϊσταμένων. Ενώ, λοιπόν, το 2010 ο μέσος μισθός εργαζομένου που ασκούσε καθήκοντα επίβλεψης επί άλλων εργαζομένων ανερχόταν σε 1.523 ευρώ, έναντι 1.224 ευρώ για εργαζόμενους που δεν ασκούσαν καθήκοντα επίβλεψης. Αντίστοιχα, το 2020 ο μέσος μισθός των εργαζομένων που ασκούσαν επίβλεψη ανερχόταν σε 1.322 ευρώ έναντι 1.021 ευρώ για εργαζόμενους οι οποίοι δεν ασκούσαν επίβλεψη. Συνεπώς, η εργασία που περιλαμβάνει καθήκοντα επίβλεψης λάμβανε υψηλότερο μισθό κατά 24,4% το 2010 και κατά 29,4% το 2020.
Το 20% παίρνει μισθό έως 900 ευρώ
Η μελέτη των κ.κ. Μαυρουδέα και Πασσά καταρρίπτει, επίσης, τον μύθο των μεγάλων μισθολογίων στο Δημόσιο υπογραμμίζοντας ότι μισθό άνω των 1.600 ευρώ έχει μόλις το 6% των δημοσίων υπαλλήλων το 2020 από το 15% το 2010. Τα μισθολόγια μεταξύ 1.300 έως 1.600 ευρώ έχουν περιοριστεί στο 17% το 2020 από 27% το 2010. Αυξημένος είναι ο αριθμός των δημοσίων υπαλλήλων που λαμβάνουν από 1.100 έως 1.300 ευρώ και αντιστοιχεί στο 32% το 2020 από 29% το 2010. Επίσης, το 36% των δημοσίων υπαλλήλων λαμβάνουν 900 έως 1.100 ευρώ από 17% το 2010 και για την ίδια δεκαετία έχει διπλασιαστεί ο αριθμός των δημοσίων υπαλλήλων που λαμβάνει έως 900 ευρώ και αντιστοιχεί στο 20% του συνόλου.
Μειώσεις από το 2008 έως το 2020
Στην Ελλάδα οι μισθοί των δημοσίων υπαλλήλων έχουν υποχωρήσει κατά 25,6%, ενώ αντίθετα στην Ευρωζώνη αυξήθηκε κατά 21,4% και στην Ε.Ε. κατά 23,8%. Την ίδια περίοδο, η Κύπρος εμφανίζει αύξηση κατά 6,3%, η Ισπανία κατά 6,3%, η Πορτογαλία κατά 5,2%, ενώ μόνον η Ιρλανδία εμφανίζει μείωση κατά 6,5%. Στον αντίποδα παρατηρούμε σημαντικές αυξήσεις σε χώρες όπως η Γερμανία (37,2%), η Ολλανδία (29,8%) και η Γαλλία (21,8%).
Συρρίκνωση των μισθών λόγω πληθωρισμού
«Αυτή η οικτρή εικόνα των μισθολογικών συνθηκών των εργαζομένων στον δημόσιο τομέα στην Ελλάδα επιδεινώνεται περαιτέρω εάν συνυπολογισθούν οι τρέχουσες ευρύτερες μακροοικονομικές συνθήκες», σημειώνουν οι ερευνητές που εκπόνησαν την μελέτη για λογαριασμό της ΑΔΕΔΥ. «Η εκρηκτική αύξηση του πληθωρισμού το 2022 και το γεγονός ότι δεν είναι παροδικό φαινόμενο (καθώς εκτός από συγκυριακά ενδεχομένως έχει και βαθύτερα διαρθρωτικά αίτια) προοιωνίζει μία ακόμη μεγαλύτερη επιδείνωση της εισοδηματικής θέσης των εργαζομένων στον ελληνικό δημόσιο τομέα», καταλήγει η μελέτη της ΑΔΕΔΥ.
