Ένα από τα πιο συζητημένα θέματα για τους εργαζόμενους είναι αυτό που αφορά το χρονικό σημείο που θα πάρουν σύνταξη (σε ποια ηλικία), πόσο θα είναι το μηνιαίο ποσό που θα τους καταβάλλεται, αλλά και η ανησυχία που εκφράζεται από τους νέους αν θα υπάρχουν χρήματα στο ΤΚΑ για να πάρουν συντάξεις όταν έλθει ο καιρός τους. Το συνταξιοδοτικό, τουλάχιστο έως τώρα, είναι ένα θέμα το οποίο κάποιος που αρχίζει τον εργασιακό του βίο, συνήθως βλέπει ως «κάτι» με το οποίο θα ασχοληθεί στο μακρινό μέλλον, ωστόσο όσο περνάνε τα χρόνια απασχολεί τους εργαζόμενους όλο και πιο πολύ, όλο και νωρίτερα.
Οι συντάξεις είναι ένα μεγάλο κεφάλαιο και προβληματίζει και τους υπόλοιπους Ευρωπαίους. Στη Γαλλία, ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, σύμφωνα με δημοσιεύματα της προηγούμενης εβδομάδας, ετοιμάζεται να ανοίξει ξανά τον φάκελο της συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης -που όλοι πίστευαν ότι είχε «θαφτεί»- επτά μήνες πριν τις προεδρικές εκλογές, την ερχόμενη άνοιξη. Σύμφωνα με τη γαλλική οικονομική εφημερίδα Les Echos, ο Μακρόν «θα ήθελε να καταργήσει τα ειδικά συνταξιοδοτικά συστήματα και να καθορίσει την ελάχιστη σύνταξη στα 1.000 ευρώ». Στην Ιταλία, εκπνέει επισήμως στις 31 Δεκεμβρίου το ασφαλιστικό σύστημα: Quota 100. Με αυτόν τον τύπο συνταξιοδότησης, οι Ιταλοί εργαζόμενοι μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους μπορούν να συνταξιοδοτηθούν σε ηλικία 62 ετών, εφόσον έχουν συμπληρώσει τα απαραίτητα έτη εισφοράς. Το ερώτημα είναι τι ασφαλιστικό σύστημα θα εφαρμοστεί στο εξής, καθώς δημιουργείται ένα πολύ μεγάλο κενό, εάν η κυβέρνηση του Μάριο Ντράγκι δεν σπεύσει να προωθήσει και να εγκρίνει την επόμενη συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση.
Στην Κύπρο, η υπουργός Εργασίας, Ζέτα Αιμιλιανίδου, σε σχέση με τη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού που είναι σε περίοπτη θέση στην ατζέντα του κοινωνικού διαλόγου, ο οποίος άρχισε την Τετάρτη και θα συνεχιστεί τους επόμενους μήνες, ξεκαθάρισε ότι δεν τίθεται θέμα αύξησης του ορίου συνταξιοδότησης πέρα από τα 65 έτη.
Ο «Φ» συγκέντρωσε στοιχεία σε ποια ηλικία βγαίνουν στη σύνταξη οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι και από την έρευνα αναδεικνύεται ότι κάθε χώρα έχει το δικό της όριο ηλικίας, ότι υπάρχουν προνομιούχοι και σε άλλες χώρες και ότι δεν υπάρχει ομοιομορφία στο συνταξιοδοτικό σύστημα της Ευρώπης. Πάντως, όσες χώρες σχεδιάζουν αλλαγές στο συνταξιοδοτικό αντιλαμβάνονται πως οι αλλαγές θα ολοκληρωθούν σε βάθος δεκαετίας και μετά από διάλογο.
Συνταξιούχοι στην Ευρώπη
Συνταξιούχους ετών 65 ετών έχουν οι περισσότερες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ προνομιούχοι είναι οι εργαζόμενοι της Λιθουανίας και της Μάλτας, που μπορούν να βγουν στη σύνταξη στα 62 έτη. Δυο χώρες που έχουν τους νεαρότερους συνταξιούχους. Στην Κύπρο, τη Δανία, την Αυστρία, το Λουξεμβούργο και τη Ρουμανία, το όριο ηλικίας για συνταξιοδότηση είναι το 65ο έτος. Η Ελλάδα βρίσκεται στην κορυφή των ηλικιακών ορίων για σύνταξη, στα 67 έτη.
Σε μερικές χώρες υπάρχει σχεδιασμός, σε βάθος πενταετίας ή δεκαετίας, για να αυξηθεί το όριο ηλικίας για σύνταξη στο 67ο έτος.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, τα επίσημα όρια συνταξιοδότησης στα κράτη – μέλη της ΕΕ: στην Κύπρο είναι τα 65 έτη για άνδρες και γυναίκες, στην Ιρλανδία τα 66 για άνδρες και γυναίκες, στην Ιταλία τα 66 για άνδρες και 64 για γυναίκες. Στην Πορτογαλία, το όριο ηλικίας για συνταξιοδότηση είναι τα 66 για άνδρες και γυναίκες, στην Ισπανία 65 + 3μήνες για άνδρες και γυναίκες και σταδιακή αύξηση στα 67 έως το 2027. Στη Γερμανία είναι τα 65 έτη + 3 μήνες και σταδιακή αύξηση στα 67 έως το 2029, στη Γαλλία το 65ο έτος για άνδρες και γυναίκες και σταδιακή αύξηση στα 67 έως το 2023. Στην Ολλανδία, το όρια συνταξιοδότησης είναι στα 65 +3 μήνες και σταδιακή αύξηση στα 67 έως το 2024, στην Πολωνία στα 65 + 7 μήνες για τους άνδρες και στα 60 + 7 μήνες για τις γυναίκες και σταδιακή αύξηση στα 67 για άνδρες έως το 2020 και εξίσωση ορίων γυναικών έως το 2040.
Στο Βέλγιο, το όριο συνταξιοδότησης είναι τα 65 έτη, στη Βρετανία για τους άνδρες είναι το 65 έτος και για τις γυναίκες το 62ο έτος + 4 μήνες. Στόχος είναι η αύξηση στο 65ο έτος για γυναίκες έως το 2018 και στο 68ο έτος έως το 2046 και για τα δυο φύλλα. Στη Βουλγαρία είναι τα 64 έτη + 4 μήνες για τους άνδρες και για τις γυναίκες τα 61 έτη + 4 μήνες. Στη Σλοβενία, το όριο συνταξιοδότησης είναι τα 64 έτη + 4 μήνες για άνδρες και γυναίκες. Στην Εσθονία το 63ο έτος και σταδιακή αύξηση στα 65 έως το 2023, στη Λιθουανία τα 63, 2 έτη για τους άνδρες και 61,4 έτη για γυναίκες και σταδιακή αύξηση στα 65 έτη έως το 2026.
Στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης υπάρχουν ειδικές προβλέψεις για τις μητέρες, ανάλογα με τα παιδιά που έχουν ή τα έτη κατά τα οποία ήταν ασφαλισμένες. Επίσης, σε χώρες όπως το Βέλγιο και η Αυστρία, υπάρχει η πρόβλεψη της πρόωρης συνταξιοδότησης, αν τα έτη εργασίας που έχει ο κάθε ασφαλισμένος είναι αρκετά ώστε να το επιτρέπουν. Στη Μάλτα, για παράδειγμα, αν ο εργαζόμενος έχει ασφαλιστεί για 35 συναπτά έτη, μπορεί να πάρει σύνταξη στα 61.
Σκανδιναβική ευελιξία
Αξιοσημείωτο είναι το καθεστώς που ισχύει στις σκανδιναβικές χώρες. Για τη Νορβηγία, τη Σουηδία και τη Φιλανδία, τα όρια είναι ευέλικτα, κάτι που σημαίνει ότι κάποιος ή κάποια μπορεί να συνταξιοδοτηθεί σε ένα διάστημα ετών που για τη μεν Νορβηγία είναι μεταξύ 65 και 75, με μέσο όρο τα 67, για τη Σουηδία μεταξύ 61 και 75, με μέσο όρο τα 65 έτη, και για τη Φιλανδία μεταξύ 63 ετών και 3-6 μηνών έως 68, με μέσο όρο τα 65 έτη. Προσοχή όμως. Για τη Νορβηγία, προκειμένου κάποιος να συνταξιοδοτηθεί σε ηλικία κάτω των 67 ετών, πρέπει να έχει κατοχυρώσει ένα αξιοπρεπές ποσό σύνταξης, διαφορετικά δεν μπορεί να κάνει χρήση του ευέλικτου ορίου και πρέπει να περιμένει έως τα 75.
Προσδόκιμο ζωής
Έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον ότι πολλές χώρες, σύμφωνα πάντα με τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Αρχής, έχουν υιοθετήσει έναν μηχανισμό που συνδέει την ηλικία συνταξιοδότησης με το προσδόκιμο ζωής, ενώ, για τις περισσότερες, η αναθεώρηση των ορίων δεν σχετίζεται απαραίτητα με τα δημοσιονομικά αλλά και με τη γήρανση του πληθυσμού. Στην Τσεχία, για παράδειγμα, οι αλλαγές σε σχέση με το προσδόκιμο ζωής παρακολουθούνται κάθε πέντε χρόνια και αναλόγως τροποποιούνται οι αποφάσεις που αφορούν στο συνταξιοδοτικό.
Πρόωρη συνταξιοδότηση
Σχήματα πρόωρης συνταξιοδότησης υπάρχουν στο σύνολο των μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αν και διαφέρουν σημαντικά από χώρα σε χώρα. Όπως προκύπτει από τα στοιχεία της Eurostat, το 43,1% των συντάξεων γήρατος στην Ε.Ε. εδόθη σε άτομα που συμμετείχαν σε προγράμματα πρόωρης συνταξιοδότησης, με τη μέση ηλικία να είναι τα 58 έτη. Τα υψηλότερα ποσοστά κατεγράφησαν σε Ιταλία (73,9%), Ιρλανδία (68,5%) και Ισπανία (59,9%). Τα χαμηλότερα σε Βουλγαρία (5,2%), Τσεχία (5,3%). Το 12,6% των πρόωρα συνταξιοδοτούμενων συνέχισαν κάποια μορφής εργασία. Η διαφορά στην ηλικία πρόωρα και κανονικά συνταξιοδοτούμενων είναι μεγαλύτερη στην Ιταλία (4,7 έτη), την Ιρλανδία (4,6 έτη) και την Ισπανία (4,3).
«Μαύρες» σκέψεις από την ΕΕ και συναγερμός στις κυβερνήσεις
Την αγωνία και την ανησυχία των Ευρωπαίων για τα όρια συνταξιοδότησης ήρθε να ενισχύσει έκθεση της ΕΕ, που είδε το φως της δημοσιότητας τον περασμένο Μάιο. Στην έκθεση των 350 σελίδων που εκπόνησε η Επιτροπή Οικονομικής Πολιτικής (CPE) για τις «οικονομικές και δημοσιονομικές προβλέψεις για τα κράτη μέλη της ΕΕ ως το 2070», διατυπώνονται προτάσεις για αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης σε διάφορες χώρες -μέλη. «Δυστυχώς, αυτό προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, δουλειά μέχρι τα 70 ή και ακόμη περισσότερο», λέει ο Βέλγος ευρωβουλευτής Μαρκ Μποτενγκά, μέλος της ομάδας της «Αριστεράς», στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στην έκθεσή της προτείνει να αυξηθεί η ηλικία συνταξιοδότησης στα 70 χρόνια και ειδικά στη Λιθουανία στα 72, τη στιγμή μάλιστα που στη χώρα αυτή της Βαλτικής το προσδόκιμο ζωής είναι… 71,5 χρόνια», λέει ο Βέλγος ευρωβουλευτής. Εκπρόσωπος της Κομισιόν έσπευσε πάντως να διαβεβαιώσει ότι «η έκθεση που είδε το φως της δημοσιότητας έχει μόνο ενημερωτική και καμία δεσμευτική αξία».
Οι μελέτες που έχουν δει το φως της δημοσιότητας τα τελευταία χρόνια έχουν σημάνει συναγερμό στα επιτελεία των αρμόδιων υπουργείων. Είναι ενδεικτική η πρόβλεψη του ΟΑΣΕ ότι ως το 2050 θα αντιστοιχούν περισσότεροι από 50 συνταξιούχοι σε 100 εργαζόμενους, αναλογία διπλάσια από εκείνη που υπήρχε το 2015. Σε ορισμένες χώρες μάλιστα, η σχέση αυτή θα είναι ακόμα πιο δραματική, όπως για παράδειγμα στην Ισπανία και την Ιταλία, όπου για κάθε 100 εργαζόμενους θα υπάρχουν 70 συνταξιούχοι.
Στηρίζουν την κατανάλωση πολλοί συνταξιούχοι
Στην Κύπρο, λόγω της γήρανσης του πληθυσμού και της αύξησης του προσδόκιμου ζωής, η αναλογία των συνταξιούχων προς αυτούς που συνεισφέρουν στο Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων υπολογίζεται το 2060 να είναι 1:2, αρκετά μειωμένη από ό,τι σήμερα, που είναι 1:3,3. Αυτό το στοιχείο, σε συνάρτηση με την αύξηση του προσδόκιμου ζωής, είναι παράμετροι που θα πρέπει συχνά να αξιολογούνται, καθότι είναι από τους βασικούς δείκτες που επηρεάζουν ένα συνταξιοδοτικό σύστημα. Οι συνταξιούχοι αποτελούν μια συνεχώς αυξανόμενη κατηγορία πληθυσμού, η μόνη που αυξάνεται σε αριθμό, και οι οποίοι συνήθως δεν αποταμιεύουν, κυρίως καταναλώνουν. Επομένως, η καλή τους οικονομική κατάσταση βοηθά την κατανάλωση, τον κύκλο εργασιών των επιχειρήσεων και γενικά την οικονομία.
Αναδημοσίευση από philenews.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου